Hogere transportprijzen, minder transportkosten. Hoe dan?

De huidige inflatie en het toenemende tekort aan vrachtwagenchauffeurs zullen resulteren in hogere chauffeurslonen en betere arbeidsvoorwaarden voor vrachtwagenchauffeurs, logistiek kantoorpersoneel en logistiek magazijn medewerkers.

Geld lenen kost inmiddels weer geld en de (door de overheden verplichte) verduurzaming van het wagenpark, digitalisering en magazijn automatisering/mechanisering zullen de komende jaren forse investeringen vergen van transportbedrijven en logistiek dienstverleners.

Ook is in diverse Europese landen (Duitsland, België, Hongarije, UK, België enz.) sprake van alsmaar toenemende tolkosten. Zo gaan ook Nederlandse én buitenlandse vrachtwagens vanaf 2026 een vrachtwagenheffing betalen voor het gebruik van de Nederlandse wegen. In Duitsland wordt momenteel zelfs gesproken over een verdubbeling van de vrachtwagentol (Maut) per 01.12.2023!

Ook de brandstofprijzen zijn nog altijd hoog. En uiterst volatiel. En totdat de energie-transitie zich ook in de transport en logistieke sector (elektrisch, waterstof) heeft voltrokken, zullen vrachtwagens blijven rijden op diesel of alternatieve brandstoffen (bijv. HVO100, Bio-LNG). Het aandeel emissievrije vrachtauto’s is groeiende maar nog altijd uiterst beperkt op het totale Europese vrachtauto’s (ACEA).

Ook verladers zullen nu actie moeten gaan ondernemen

Doe je als verlader niks dan is de kans groot dat je de komende jaren ieder jaar een flinke tariefsverhoging van je vervoerder(s) voor je kiezen krijgt. Gezien bovenstaande ontwikkelingen hebben transportbedrijven en logistiek dienstverleners eigenlijk ook geen andere opties: anders dreigt, vroeg of laat, gewoon een faillissement. Het goede nieuws? Er valt bij verladers vaak wel degelijk te besparen op de transport- en logistieke kosten. Met meer duurzaamheid (CSRD-wetgeving) en met behoud van service en kwaliteit.

Hopen op betere tijden is een uiterst slechte strategie

Het optimaliseren van transport- en logistieke kosten vergt specialistische kennis, kunde, ervaring en tijd. En de bereidheid van de verlader om te veranderen. “Hetzelfde blijven doen en een ander resultaat verwachten” en “hopen op betere tijden” zijn uiterst slechte strategieën. Het is beter om zelf het heft in handen te nemen en, met een ervaren onafhankelijk logistiek specialist, actief op zoek te gaan naar potentiële besparingen in de logistieke keten. Hieronder alvast een aantal praktische en waardevolle tips.

Tip 1: kijk naar de inrichting van de gehele supply chain

De “supply-chain” van grote internationaal opererende bedrijven bestaat vaak uit een uitgebreid en complex netwerk van (eigen of derden) productielocaties, leveranciers, magazijnen en distributiecentra in binnen- en buitenland. Dat resulteert vaak in een enorme hoeveelheid transportbewegingen. Die veelal decentraal worden ingekocht en gecoördineerd. Dat leidt tot sub-optimalisatie.

Een voorbeeld. In distributiecentra worden producten ontvangen, opgeslagen, verpakt en naar eindafnemers verstuurd. Wanneer de afleverlocatie van eindafnemers i.c.m. met de order volumes ongunstig ligt t.o.v. het distributiecentrum dan kan dit resulteren in onnodig hoge distributiekosten en (te) lange levertijden. Andersom geldt dit natuurlijk ook voor aanlevering van producten vanuit leveranciers of (eigen of derden) productielocaties naar de distributiecentra. 

Locatie is dus superbelangrijk! En producten met een lage waarde over een lange afstand vervoeren, resulteert in relatief hoge logistieke transportkosten.

Verladers kunnen hierin nog een stap verder gaan door ook te kijken naar hun gehele supply-chain. Welke grondstoffen of halffabricaten ga ik waar inkopen en bij wie? Waar ga ik wat produceren en voor welke markten? Waar moet ik welke voorraden aanhouden? Vanuit welke productielocaties/magazijnen belever ik welke klanten in welke frequentie?

Ook de aanstaande CBAM-wetgeving, invoerrechten, handelsbeperkingen, btw, risico’s, geopolitieke onzekerheden, lokale heffingen en belastingen spelen een rol bij een efficiënte en effectieve inrichting van een supply chain.

Tip 2: betrek logistiek bij het productontwerp en productverpakking

Bij het ontwerpen van producten en productverpakkingen worden vaak geen logistieke medewerkers betrokken. Enkele centimeters verschil kan echter resulteren in enorme logistieke besparingen op stuks-niveau. Op grondstoffen, verpakkingen, transport, opslag, handling en distributie. In de gehele logistieke keten!

Voorbeeld: in een zeecontainer gaan, na aanpassing van de productverpakking, geen 10.000 stuks maar 11.000 stuks. Stel dat de huis-huis transportkosten voor de zeecontainer € 2500 bedragen. € 2500/10.000 stuks = € 0,25 per stuk. € 2500/11.000 stuks = € 0,227 per stuk oftewel een besparing van bijna 10%!

Tip 3: bepaal de juiste omverpakking, ladingdrager én pallet-configuratie

Binnen Europa worden verpakte goederen veelal op pallets verpakt volgens de collomoduul standaard. Of afgeleiden daarvan. Denk bijv. aan Europallets (80 x 120 cm), blokpallets (100 x 120 cm) of rolcontainers (60 x 80 cm). Ook de vloerruimte van Europese vrachtauto’s is veelal op deze Europese logistieke standaardmaten gebaseerd.

De ontwikkeling van een omverpakking (omdoos) moet bij voorkeur tegelijkertijd plaatsvinden met de ontwikkeling van het product. Doe je dit niet, dan kan het gebeuren dat een omverpakking nét buiten deze logistieke standaardmaten valt. Hierdoor krijg je minder producten in een omverpakking en/of minder omverpakkingen op een pallet of in een rolcontainer. En dus hogere transportkosten op stukniveau. Ook zijn dan meer vrachtauto’s nodig om dezelfde hoeveelheid goederen te vervoeren. Dat is dus ook niet duurzaam.

Tip 4: maak niet-stapelbare pallets stapelbaar

Lucht vervoeren kost onnodig geld. En is gewoon slecht voor het milieu. Er zijn tegenwoordig diverse bewezen transport oplossingen en hulpmiddelen op de markt om niet stapelbare goederen en pallets toch stapelbaar te maken.

Voorbeeld: 66 Europallets vervoeren in één vrachtwagen i.p.v. 33 Europallets betekent forse winst voor portemonnee en milieu.

Of stap over naar een andere pallet configuratie waardoor er meer dozen op (en dus meer stuks) op één pallet passen; dat bespaart, naast transportkosten, ook ruimte in het magazijn.

PS: zorg ook dat de emballage/pallet administratie op orde is. Bij veel bedrijven is dit nog een onzichtbare en flinke kostenpost!

Tip 5: kies de optimale transport methode/modaliteit

Veel verladers kiezen nog altijd voor wegtransport. Vaak omdat zij onvoldoende op de hoogte zijn (gebracht) van de andere transport methodes. Op diverse Europese bestemmingen, met name op lange afstanden, zijn spoor, (intermodaal of multimodaal) en shortsea al bewezen economische, duurzame en betrouwbare vervoersopties.

Tip 6: doe onderzoek naar het optimale transportmiddel

De Europese transportsector kent een enorme verscheidenheid aan transportmaterieel met diverse afmetingen. Zo zijn er bijvoorbeeld standaard opleggers (250-280 cm hoogte), “high-cube” trailers (280-300 cm hoogte), volume-combi’s, ’45 containers, standaard (DV), open top (OT) en high-cube (HC) zeecontainers. In diverse uitvoeringen.

Langere en zwaardere vrachtautocombinatie met een laadlengte van maar liefst 25.25 meter i.p.v. 13.60 meter (LZV’s) worden al jaren binnen Nederland ingezet. En volgens de laatste ontwikkelingen mogen deze “eco-combi’s” binnenkort ook (massaal) ingezet gaan worden in het grensoverschrijdende Europese vervoer. 

Een optimale pallet configuratie (l x b x h en gewicht) houdt rekening met de beschikbare hoogte van het transportmiddel (en je magazijninrichting).

Bepaal dus vooraf het optimale transportmiddel voor jouw specifieke pallet afmetingen. Hogere pallets betekent meer producteenheden vervoeren op één pallet. En verlaagt dus de transportkosten per producteenheid. Minder kosten is meer winst. Ook voor het milieu.

Voorbeeld: op een pallet gaan, na aanpassing van de pallet hoogte van 160cm naar 200 cm, geen 20 dozen met elk 10 stuks maar 30 dozen met elk 10 stuks. Stel dat de huis-huis transportkosten voor deze pallet € 150 bedragen. € 150/200 stuks = € 0,75 per stuk. € 150/300 stuks = € 0,50 per stuk oftewel een besparing van meer dan 30%!

Tip 7: selecteer de juiste vervoerder(s) voor uw verzendprofiel

Alleen in Nederland staan al meer dan 12.000 transportbedrijven ingeschreven bij de NIWO. Binnen de EU zelfs meer dan 1.000.000! De keuze is dus reuze.

Landen- of sector vervoersspecialisten leveren vaak een betere service tegen lagere kosten dan “alleskunners” (generalisten). Ook zijn er transportbedrijven die zich toeleggen op één of meerdere “ladingtypes” zoals pakketten, groepage, deellading (LTL) of volle ladingen (FTL). Of op specifieke “vervoerswijzen” zoals wegtransport, luchtvracht, zeevracht, spoor, binnenvaart of shortsea. En dan zijn er ook nog vervoersbedrijven, logistiek dienstverleners of expediteurs die zich toeleggen op bepaalde “productsoorten” of industrieën zoals bijv. algemene handelsgoederen, temperatuur gecontroleerd producten, vervoer van gevaarlijke en chemische stoffen (ADR), medische goederen en hulpmiddelen, hightech, levensmiddelen of e-commerce.

Er is dus sprake van een ondoorzichtige “jungle” van generalisten en specialisten. Voor een scherpe prijs, kwaliteit, service en flexibiliteit moet je dus weten waar Abraham de mosterd haalt. Dat vergt gedetailleerde marktkennis. Let op: internetzoekmachines geven vaak niet de goedkoopste of beste oplossing! Ook de logistieke sector doet namelijk meer en meer aan slimme marketing.

Het is overigens niet ongebruikelijk in de transportsector dat logistiek dienstverleners, transportbedrijven en expediteurs jouw transportopdracht, met winst, “doorverkopen” aan een andere (buitenlandse) vervoerder op de “dag- of spotmarkt”. De hoogte van die marge is bij opdrachtgevers veelal onbekend.

En heb je wel eens een transporttarief aangevraagd bij verschillende vervoerders? Dan weet je dat de verschillen in prijs, kwaliteit en service echt enorm kunnen zijn. Of dat een transportofferte aantrekkelijk lijkt maar dat er bij de ontvangst van de transportfactuur blijkt dat er toch allerlei additionele (diesel- en tol) toeslagen in rekening zijn gebracht.

Het selecteren van de juiste vervoerder(s) voor jouw specifieke verzendprofiel vergt dus diepgaande en actuele kennis van de vervoersmarkt. Wie zijn de spelers op mijn bestemmingen en voor mijn producten/sector? Welke diensten leveren zij? Met welke transportmiddelen en modaliteiten? Tegen welke tarieven en doorlooptijden? Professionele inkoop van transport en logistieke diensten is een vak, geen hobby of bijzaak.

Tip 8: controleer regelmatig de marktconformiteit van transporttarieven

Zijn je transporttarieven nog marktconform? Veel verladers weten het gewoon niet. Werk je al een aantal jaren met dezelfde vervoerders? En heb je de afgelopen jaren diverse tariefsverhogingen geaccepteerd? Of is er bijv. sprake van hoge brandstof/diesel/tol- of andere toeslagen? Dan is het nog maar de vraag of je transportprijzen nog wel marktconform zijn. Benchmarks en/of transport tenders zijn dan het antwoord.

Tip 9: evalueer jaarlijks logistieke afspraken met afnemers

Als professioneel logistiek inkoper heb ik in de afgelopen jaren heel wat verzendprofielen van verladers geanalyseerd. Dit brengt vaak zaken boven water die (ongemerkt) resulteren in meer transportkosten. Ook vanwege commerciële of historisch gegroeide (in)formele afspraken.

Denk hierbij bijvoorbeeld aan ongunstige aanlever of afhaal tijdvensters, distributie frequenties, minimale bestelgrootte/afname hoeveelheid, levertijden, leverdagen etc. De kosten voor dergelijke “speciale afspraken”  worden veelal door vervoerders doorberekend in de transportprijzen of toeslagen. Maar zijn vaak niet opgenomen in de commerciële prijsafspraken van de producent met zijn afnemers.

Voorbeeld: een verlader distribueerde 4x per week 1 pallet naar dezelfde afnemer. Na een 10-minuten gesprek met de afnemer is dit teruggebracht naar 2x 2 pallets per week. Resultaat? Lagere transportkosten per producteenheid, minder vrachtauto’s bij beide magazijnen, minder papierwerk, minder financiële transacties etc. Ga dus in gesprek met je afnemers en je vervoerders: nee heb je, ja kun je krijgen. En doe je niks dan gebeurt er ook niks!

Nauwe samenwerking tussen de afdelingen verkoop en logistiek voorkomt teleurstellingen bij afnemers (meer service) en leidt vaak tot hogere verkoopmarges omdat de logistieke eisen van de afnemer vooraf zijn doorgesproken en ingecalculeerd. Voorkomen is tenslotte nog altijd goedkoper dan genezen.

Tip 10: optimaliseer als verlader je interne logistieke bedrijfsprocessen

Veel verladers hebben een eigen transport- of expeditieafdeling. Ik kom en ben daar graag om te kijken hoe de logistieke bedrijfsprocessen op de werkvloer in elkaar steken. En om met eigen ogen te zien hoe deze operationele logistieke processen van A tot Z worden afgehandeld.

De logistieke bedrijfsprocessen zijn veelal wel effectief maar op veel plaatsen vaak nog inefficiënt: veel papier, diverse losse IT-applicaties, tig lijstjes, overvolle emailboxen, diverse communicatiekanalen, veel dubbele/handmatige invoer en verwerking van gegevens, ad-hoc oplossingen en een hoge werkdruk. En op operationele afdelingen heeft “vandaag” (logischerwijs) altijd voorrang. The show must go on!

Voor veel verladers valt hier nog veel winst te behalen d.m.v. oplossingen met een korte terugverdientijd. Het is zaak om hierbij te streven naar een optimaal samenspel tussen organisatie, medewerkers, processen, IT-applicaties en de logistieke infrastructuur zoals magazijnen en vervoerders.

Voorbeeld: recent heb ik bij een producent een simpel en goedkoop transport managementsysteem geselecteerd en geïmplementeerd waarmee o.a.  Transport-orders worden geboekt bij verschillende transportbedrijven. Hierdoor is de productiviteit met 100% toegenomen en de werkdruk flink gedaald. De interne afhandelingskosten per order zijn hierdoor met maar liefst 50% verlaagd. Interne kosten zijn dus ook kosten!

Een onafhankelijk logistiek specialist kan je helpen om je logistieke bedrijfsprocessen te analyseren en te optimaliseren: hij of zij dient enkel jouw belang, heeft geen last van bedrijfsblindheid, heeft een neutrale positie binnen het bedrijf, weet welke oplossingen er in de markt beschikbaar zijn en heeft het kunstje al vaker gedaan bij andere verladers.

Over de auteur: Louis Coenders is oprichter en eigenaar van De Transportheker ©, een onafhankelijk logistiek/transport inkoop- en optimalisatie specialist. Ook is hij eigenaar van Vind Logistieke Opslag, een onafhankelijk loket voor tijdelijke of langdurige logistieke opslagruimte.

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag zonder schriftelijke toestemming van de auteur worden overgenomen. © De Transportheker 2023.